Straatplanten

What’s in a name?

Straatplanten verwijzen doorgaans naar planten die groeien in stedelijke omgevingen, met name in scheuren en spleten in trottoirs, bestrating, oude muren, bruggen, kaden of andere harde oppervlakken in steden en dorpen. Deze planten worden vaak gekenmerkt door hun vermogen om te gedijen in uitdagende en onherbergzame omstandigheden, zoals beperkte grond, slechte waterretentie, droogte en blootstelling aan vervuiling door het verkeer en betreding door voetgangers, al dan niet vergezeld van hun hond.

Inventieve botanici hebben er allerlei welluidende namen voor bedacht: voegenvullers, stoeptegelspleetplant, pekelspecialisten, langparkeerflora, balkonvlieders, plasplaatsplanten …

Straatplanten zijn doorgaans winterhard en veerkrachtig en kunnen verschillende plantensoorten, grassen, mossen en andere laagblijvende planten bevatten. Enkele veel voorkomende voorbeelden van straatplanten zijn paardenbloemen, melkdistel, bezemkruiskruid, muurfijnstraal, weegbree, klaverzuring, hoge fijnstraal, duizendknoopsoorten, klein glaskruid, straatliefdegras enz…. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van straatplanten die zich hebben aangepast om te gedijen in stedelijke omgevingen. Ze worden – vaak ten onrechte – als ‘onkruid ’ beschouwd. Met deze website hopen we de waardering voor (ge-)wild groen in het algemeen, en stadsplanten in het bijzonder, te bevorderen .

Ondanks hun soms negatieve reputatie kunnen straatplanten een waardevolle ecologische rol spelen in stedelijke omgevingen. Ze kunnen de luchtkwaliteit helpen verbeteren, bodemerosie verminderen en leefgebieden en voedselbronnen bieden voor insecten en kleine dieren in het wild. Sommige mensen waarderen ook het groen dat straatplanten kunnen brengen in landschappen die verder door beton worden gedomineerd.

Bovendien cultiveren sommige stadstuinders en natuurbeschermers opzettelijk straatplanten in stadstuinprojecten om verwaarloosde gebieden te verfraaien en de biodiversiteit in steden te bevorderen. Hier en daar doen natuurverenigingen en stedelijke Groendiensten ook inspanningen om verdwenen soorten opnieuw te introduceren.

Alhoewel beide mekaar soms overlappen hebben we het hoofdstuk ‘straatplanten’ opgedeeld in twee habitats: stoepplanten en muurvegetaties.