Wilde planten in de stad
Ook in augustus trokken we er nog één keer op uit – voor de allerlaatste safari van deze zomer! De nazomer staat al te trappelen en veel planten hebben hun hoogtepunt achter zich gelaten, maar wie denkt dat er niets meer te beleven valt, vergist zich grandioos. De …
Met de Kruidenfluisteraar wil ik mensen opnieuw in contact brengen met de kracht, schoonheid en symboliek van wilde kruiden uit onze streken. Elke plant draagt een verhaal in zich – een geur, een herinnering, een helende kracht, een zachte troost. Via korte gebeden, bezinnende teksten en poëtische …
Dit is al het derde deel van onze ontdekkingstocht naar de mysterieuze wereld van oever- en waterplanten. Want wie eenmaal kijkt, ziet steeds meer. Deze planten vormen een levendige overgangszone tussen land en water, een gebied dat voortdurend in beweging is: nat en droog, stil en vol leven.
Ook deze keer ontdekken we echte pareltjes, zoals de echte valeriaan, met haar verfijnde geur en luchtige bloemenwolken die insecten lokken. Of het geoord helmkruid, een stoere plant met opvallende helmvormige bloempjes. En dan is er natuurlijk de witte waterlelie, die als een koningin op het water drijft – tijdloos, stil en prachtig.
Deze planten zijn niet alleen fraai om te zien. Ze houden oevers vast, zuiveren het water en vormen een toevluchtsoord voor talloze dieren. En ja, ook in de stad zijn ze te vinden: in parkvijvers, langs stadsgrachten, in natte hoekjes tussen muren en water.
Wat begon als een zomerse speurtocht langs het water, groeide uit tot een ode aan de veerkracht van planten die zich nergens door laten tegenhouden. Misschien zie jij ze binnenkort ook langs je vertrouwde wandelroute. Geniet ervan, en fijn dat je drie keer met ons meeging.
Grote kattenstaart is een spectaculaire zomerbloeier die met haar opgaande, paarsroze bloeiaren de waterkant tot leven wekt. Je vindt haar langs grachten, moerassige stadsranden en in natte parken, waar ze soms met tientallen tegelijk bloeit en een ware kleurenzee vormt. Haar naam verwijst naar de slanke bloeiwijze, die doet denken aan de staart van een kat. Bijen, vlinders en andere insecten zijn dol op haar nectar, en ook mensen bewonderen haar sierlijke verschijning al eeuwen. Ze werd vroeger medicinaal gebruikt tegen bloedingen — vandaar de oude naam ‘wondkruid’. Vandaag is ze een sierlijke ambassadeur van natte biodiversiteit. Zie je haar staan langs een Brugse gracht? Sta dan even stil: dit is pure wilde elegantie.
Zie ook: https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2016/07/grote-kattenstaart.html
Geoord helmkruid is een subtiele schoonheid van de natte stadsnatuur. Zijn kleine, roodbruine bloempjes lijken op miniatuurhelmjes en verschijnen in slanke aren langs vochtige oevers, grachten en parkvijvers. De naam “geoord” verwijst naar de oortjes aan de voet van het blad, een detail dat hem onderscheidt van zijn knobbelige broer. Hoewel bescheiden van uiterlijk, bruist deze plant van leven: bijen en zweefvliegen weten hem feilloos te vinden. Geoord helmkruid houdt van natte voeten en laat zich verrassend vaak zien in stedelijke randzones, waar natuur en stad elkaar raken. Wie deze stille kracht opmerkt, ontdekt een verborgen parel die moeiteloos haar plek vindt in het wilde weefsel van de stad.
Zie ook: https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2023/07/geoord-helmkruid-scrophularia-auriculata.html
Gele lis is een ware zonnevlam aan de waterkant. Met haar grote, gele bloemen in de vorm van een sierlijke iris straalt ze kracht en elegantie uit. Je vindt haar langs grachten, vijvers en natte parkranden — ook in de stad — waar ze vaak in groep bloeit en zo het water een gouden randje geeft. In Brugge staan er altijd veel bij Gentpoort. Haar stevige zwaardvormige bladeren blijven overeind tot ver na de bloei en bieden schuilplekken voor vogels en kikkers. Vroeger werd ze gebruikt als verfplant en zelfs als symbool van koninklijke macht. Nu siert ze de stadsnatuur als zuiveraar van water én als blikvanger van formaat. Wie haar ziet, weet: dit is geen gewone plant — dit is oeverpracht op haar best.
Zie ook: https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2023/06/gele-lis-iris-pseudacorus.html
Echte valeriaan is een sierlijke, rust brengende verschijning langs vochtige stadsranden, grachten en parkzones. Met haar hoge, holle stengel en lichtroze tot witroze bloemschermen torent ze in de zomer boven het gras uit als een zachte wolk vol geur en leven. Bijen en vlinders komen massaal af op haar nectar, en haar wortel verspreidt een mysterieuze geur die katten aantrekt. Al eeuwenlang wordt ze geroemd als geneeskrachtige plant tegen nervositeit en slapeloosheid — vandaar de naam officinalis. Maar ook zonder gebruik is ze een wonder om naar te kijken: fijn vertakt, gracieus, en onmiskenbaar in houding. Spot je haar in de stad? Dan heb je een oerkracht van de natuur ontmoet, vermomd als sierplant.
Zie ook: https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2016/06/valeriaan.html
Dubbelloof, ook bekend als gesnaveld dubbelloof, is een elegante inheemse varensoort die je met wat geluk ook in beschaduwde, vochtige stadsranden kunt ontdekken – vooral op oude muren, vochtige bosstroken of schaduwrijke parktuinen. Zijn naam dankt hij aan de twee soorten bladeren: de brede, steriele bladen vormen een sierlijke groene krans aan de voet, terwijl de smallere, rechtopstaande fertiele bladen de sporen dragen. Het geheel doet denken aan een waaiervormig verenpakket, wat de oude naam “struisvaren” verklaart (Struthiopteris = struisvogel). Deze mysterieuze schaduwminnaar houdt van kalkarme, koele plekken en ademt een prehistorische sfeer. Wie dubbelloof ziet, ontdekt een discreet overblijfsel uit oeroude bossen – een groene sculptuur van stilte en tijd.
Zie ook: https://www.ecopedia.be/planten/dubbelloof
Blaartrekkende boterbloem is een kleine, maar venijnige krachtpatser van de natte stadsnatuur. Ze groeit op modderige plekken langs grachten, vijverranden en natte, open grond – soms zelfs in stadsparken of natte bouwterreintjes. De plant lijkt onschuldig met haar frisse groene bladeren en kleine gele bloempjes, maar haar naam verraadt haar karakter: bij kneuzing geeft ze een scherp sap af dat huidirritatie kan veroorzaken. Toch is ze fascinerend: een pioniersplant die houdt van verstoorde, natte bodem en als een van de eersten opduikt waar water en aarde elkaar net raken. Voor wie met respect kijkt, is deze boterbloem een toonbeeld van aanpassingsvermogen – een onverschrokken stadsbewoner met een pittig randje.
Zie ook: https://www.floravannederland.nl/planten/blaartrekkende_boterbloem
Witte waterlelie is pure poëzie op het water. Haar grote, drijvende bladeren vormen een groen tapijt waarop sierlijke, sneeuwwitte bloemen rusten – open in de zon, gesloten bij regen of nacht. Je vindt haar in stille stadswateren zoals parkvijvers en brede grachten, waar ze met haar wortels diep in de modder verankerd ligt. De bloemen verspreiden een subtiele geur en trekken insecten aan, terwijl het blad schuilplaats biedt aan vissen en kikkers. Al eeuwenlang is de witte waterlelie een symbool van zuiverheid, rust en schoonheid – niet voor niets prijkt ze in kunst en literatuur. Wie haar in de stad ziet bloeien, kijkt naar een wonder van verstilling: een waterplant die ademt met de zon.
Zie ook: https://nl.wikipedia.org/wiki/Witte_waterlelie
https://sites.google.com/view/oeverplanten/leer-de-indicatorsoorten-te-herkennen?
https://sites.google.com/view/oeverplanten/goals?
https://www.floravannederland.nl/plantensoorten/hoofdgroepen/water-_en_moerasplanten
Mensen die kunnen pronken met ronkende diploma’s ecologisch groenbeleid hebben besloten – eindelijk zou ik zeggen – om met een ferme ruk komaf te maken met het “onkruid” dat Brugge overwoekert. Als typevoorbeeld nemen we de vijf akkermelkdistels op de Sint-Annabrug die mij, en alle …
In augustus trokken we eropuit, langs de rand van het water – op zoek naar een wereld die leeft op de grens van land en nat. Wat we vonden, was een stille, betoverende gemeenschap van oever- en waterplanten, elk aangepast aan een leven in voortdurende …
Onlangs bereikte ons het vreselijke nieuws dat er een nieuwe kazerne zal gebouwd worden in het schitterende natuurgebied Drongengoed-Maldegemveld.
Gelukkig zijn er moedige mensen die hiertegen opkomen. Ik kan alleen maar aanraden hen te steunen door deze petitie te ondertekenen, of deel te nemen aan hun andere acties!
Bovenstaande foto van zonnedauw werd genomen in het natuurgebied Drongengoed- Maldegemveld door Maarten, fotograaf en de creatieve webmaster van www.natuurvertelsels.be
Tijdens de maand augustus trokken we eropuit, op zoek naar het leven langs de waterkant – een fascinerende wereld vol oever- en waterplanten. Wie goed kijkt, ontdekt daar een verrassend rijke vegetatie die zich heeft aangepast aan het grensgebied tussen land en water: een plek van …
Dit is het 300ste artikel op de website! Onlangs werd mij een blik gegund op een verborgen tuin, een ‘secret garden’, diep verscholen in het hart van het Brugse stadscentrum. Het was een plek waar de tijd leek te vertragen, een oase die een mysterieuze …
Dit artikel werd geschreven door Georg Ketting. Met onze dank om het te mogen overnemen.
15 augustus nadert, getuigend van een belofte die net zo oud is als de zon. Eén keer per jaar, in de stilte van de zomer, klinkt er een oproep die je niet met je oren hoort. Vrouwen voelen haar in hun bloed en dromen. Ze volgen de roep en begeven zich naar de randen van het veld om planten te plukken en herinneringen te verzamelen. Zo verbinden ze zich met een traditie die als een fluistering van generatie op generatie is doorgegeven, zo oud als de aarde, levend in hun handen, en kloppend in hun harten.
Het verhaal van de kruidwis is er een van cycli, van zon en aarde, en van eeuwenoude wijsheid. Het begint niet op één specifieke dag, maar volgt de seizoenen. Er zijn twee cruciale momenten waarop de kruidwis wordt samengesteld: de mannelijke, zonnekrachtige energie van het Sint-Jansfeest rond 24 juni en de moederlijke, voedende kracht van Maria-Hemelvaart op 15 augustus.
Een kruidwis is geen willekeurig boeket, maar een zorgvuldig samengestelde bundel van kruiden. De kracht ligt niet alleen in de planten zelf, maar ook in hun aantal, een overblijfsel van oude numerologie. Traditioneel bevat een kruidwis zeven, negen of zelfs eenentwintig verschillende soorten kruiden. Het getal zeven staat voor spiritualiteit en goddelijke bescherming, terwijl negen, het getal van voltooiing en universele liefde, een nog krachtigere bescherming symboliseert. Eenentwintig, als drie keer zeven, vertegenwoordigt transformatie en de volledige cyclus van het leven.
Deze mystieke getallen leiden ons terug naar een oeroude bezwering: de Negenkruidenspreuk. Die wordt in het Oudengels de Nigon Wyrta Galdor genoemd, wat letterlijk “De bezwering van de negen kruiden” betekent. Het een magische tekst die in de 10de eeuw werd opgetekend. Deze spreuk, ook wel bekend als de Nine Herbs Charm, is geen gewone geneeskundige instructie, maar een ritueel waarin woorden, planten en goddelijke krachten samenkomen in een helende formule. In de spreuk worden negen specifieke kruiden aangeroepen om vergiftiging en ziekte te genezen. Elk kruid wordt aangesproken als een levend wezen, met een eigen karakter en kracht. De spreuk roept de god Wodan (Odin) op, die volgens de tekst een slang versloeg door haar met negen magische twijgen te slaan, een beeld dat de kracht van het getal negen als bezwerend en beschermend symbool benadrukt.
De kruiden die in deze spreuk worden genoemd, zijn geen willekeurige planten. Het gaat om Bijvoet, Weegbree, Veldkers, Brandnetel, Koortskruid, Kamille, Wilde appel, Kervel en Venkel. (n.v.d.r.: over de identiteit van de planten is men het niet altijd eens.)
Elke plant heeft een specifieke werking: zuivering, bescherming, heling, moed, en verbinding met de aarde. Ze werden niet alleen gebruikt om lichamelijke klachten te verlichten, maar ook om de ziel te zuiveren en het huis te beschermen tegen onheil. De Nine Herbs Charm is een echo van een tijd waarin genezing niet alleen fysiek was, maar ook spiritueel en magisch. In de kruidwis leeft deze traditie voort, de kracht van negen, de bezwering van woorden, en de helende hand van de vrouw die haar samenstelt.
In de bloeiende natuur verzamelen de vrouwen van de gemeenschap de planten voor de bundel. Het is een traditie die van generatie op generatie is doorgegeven, een diepe kennis van de geneeskrachtige en beschermende krachten van de natuur. Hun band met de natuur is niet alleen praktisch, maar ook diep persoonlijk: hun eigen lichamelijke cycli weerspiegelen de ritmes van de maan en de seizoenen, waardoor zij de hoeders van de natuur worden.
De kruidwis weerspiegelt de drie fasen van de vrouw: Maagd, Moeder en Wijze Vrouw. Het verzamelen van kruiden is een ritueel dat vrouwen verbindt met hun intuïtie, hun cyclus en de aarde. Kruiden zoals vrouwenmantel, bijvoet en passiebloem versterken deze symboliek en brengen heling op zowel fysiek als spiritueel niveau.
Met zorg stellen zij de kruidwis samen. De graansoorten, zoals tarwe en rogge, symboliseren de cyclus van leven en wedergeboorte. Helende kruiden zoals duizendblad en kamille representeren de zorgende hand van de natuur. Beschermende kruiden zoals bijvoet en brandnetel worden gebruikt om te zuiveren en het huis te beschermen. Soms voegen ze vijf kruiden toe die samen de naam M-A-R-I-A vormen, een stille hulde aan de Moederlijke bescherming die alles omvat.
Bij het plukken wordt vaak een spreuk gefluisterd, een intentie uitgesproken:
“Met dank aan zon en aarde groot, breng jij bescherming, leven en brood.”
Deze bundel, zorgvuldig samengesteld door vrouwenhanden, symboliseert de vrouwelijke wijsheid en zorg die het gezin en de gemeenschap beschermen.
Wanneer de kruidwis is samengesteld, wordt hij meegenomen naar de kerk. De geur van de kruiden vult de ruimte, als een zucht van de aarde die de hemel bereikt. Tijdens de Hoogmis wordt de kruidwis gezegend, en in die zegen versmelt de menselijke dankbaarheid met de spirituele belofte van bescherming.
Hoewel de oorsprong van de kruidwis ligt in prechristelijke rituelen, werd deze traditie later door de kerk opgenomen. De zegening op Maria-Hemelvaart werd verbonden met het verhaal dat het graf van Maria, na haar hemelvaart, gevuld was met geurende bloemen en kruiden. Zo ontstond een brug tussen oude natuurverering en christelijke symboliek.
Na de zegening keert de kruidwis terug naar de wereld, maar nu met een nieuwe kracht. Hij wordt opgehangen boven de voordeur, in de stal, op zolder of zelfs boven het wiegje van een pasgeborene. Hij beschermt tegen ziekte, bliksem, onheil en veeziekten. Bij onweer werd soms een takje op het vuur gegooid terwijl men bad tot Sint Donatus, de patroonheilige van het onweer.
De kruidwis is geen statisch object, maar een levende kalender die de seizoenen weerspiegelt. De frisse geur van de zomer wordt langzaam vervangen door de aardse geur van gedroogde kruiden, en de felle kleuren vervagen. De gedroogde kruiden kunnen later in de winter worden gebruikt als medicijn, waardoor de kracht van de zomer behouden blijft.
En zelfs aan het einde van zijn cyclus, wanneer het nieuwe jaar nadert, is de kruidwis nog niet nutteloos. Oude kruidwissen werden vaak verbrand om de as over de velden uit te strooien, als een laatste gebaar van dankbaarheid en om de voedende krachten van de aarde terug te geven. De kruidwis is zo een tastbaar bewijs dat de bescherming en zorg van de moederfiguur altijd aanwezig is en de cirkel van leven, dood en wedergeboorte symboliseert.
(Tekst : Georg Ketting)
https://www.nd.nl/nieuws/nederland/774538/donderbloemen-voor-een-kruidwis
Op 15 augustus, de feestdag van Maria Ten Hemelopneming, wordt in sommige katholieke kerken voor of tijdens de hoogmis de kruidenwis gezegend. In gebed wordt gevraagd dat kruiden en vruchten tot voedsel en geneesmiddelen mogen dienen voor zowel mens als dier. Het is een gebruik …
De brandnetel (Urtica dioica) is meer dan een prikkelende verschijning langs onze wegen en tuinen. Wie haar durft te naderen, ontmoet een plant die niet alleen steekt, maar ook grenzen stelt — letterlijk en figuurlijk. Al eeuwenlang wordt ze geroemd om haar medicinale, symbolische én rituele kracht. In de beroemde Oudengelse …
Robertskruid (Geranium robertianum) is een bescheiden plant die vaak als onkruid over het hoofd wordt gezien. Toch verdient deze soort meer erkenning. Hij behoort tot dezelfde familie als de populaire tuinplant “geranium” — beter bekend als ooievaarsbek — maar een verwarring ligt op de loer. De kleurrijke bloembakplanten die doorgaans geraniums genoemd worden, zijn in werkelijkheid pelargoniums, verre verwanten van het robertskruid.
Toch is robertskruid een bijzondere plant. Zijn diep ingesneden bladeren vormen een boeiend patroon van driehoekjes in fractale structuren. De bloemen zijn klein, maar opvallend, meestal in helder roze en soms wit, en bloeien van mei tot ver in de herfst. De roodachtige stengels en bladeren duiden op de kracht van deze plant, die moeiteloos gedijt op arme zandgronden en in droge, stedelijke omgevingen.
Wat robertskruid echt uitzonderlijk maakt, zijn zijn vruchtjes. Na de bloei vormen zich snavelvormige vruchten, die — eenmaal verdroogd — met een indrukwekkende kracht openspringen en de zaden tot wel zes meter ver verspreiden. Een slimme en doeltreffende strategie voor voortplanting.
Een aspect dat vaak tot weerstand leidt, is de geur. Sommigen herkennen er de geur van Chinese inkt in, anderen ruiken verbrande rubber of diesel. Die markante geur leverde de plant in Engelstalige landen de weinig flatterende bijnaam “Stinking Bob” op. Ook in Vlaanderen wordt soms gesproken van “stinkende ooievaarsbek”.
Toch verdient de geur meer respect dan hoon. In de kruidengeneeskunde geldt namelijk een oude stelregel: planten met een sterke geur hebben vaak een sterke werking. Die geur is afkomstig van vluchtige, etherische stoffen die niet zomaar vervliegen, maar actief werken. Ze hebben een antiseptisch effect en helpen ontstekingen bestrijden. Bovendien werkt de geur insectenwerend, waardoor muggen, motten en andere ongewenste bezoekers liever uit de buurt blijven.
Terwijl lavendel en rozen met hun zoete geur aantrekken, heeft robertskruid een tegenovergestelde rol: het is een afwerende plant. Zijn geur verjaagt, beschermt en bewaakt. In die zin is het geen uitnodiging, maar een grensbewaking — een kruid dat zijn omgeving beschermt tegen indringers, zowel zichtbaar als onzichtbaar.
In oude Europese tradities werd robertskruid dan ook niet alleen ingezet tegen lichamelijke plagen zoals muggen of vlooien, maar ook tegen boze geesten, negatieve energieën en andere onzichtbare bedreigingen. Het kruid kreeg een beschermende status en werd gebruikt in huisrituelen: het werd bij deuren of vensters gelegd om het kwaad buiten te houden, verwerkt in kruidentuiltjes of zakjes als amulet gedragen, en zelfs gebrand bij ziekte, rouw of spirituele onrust.
De geur fungeerde hierbij als een grens tussen het veilige binnen en het onveilige buiten. Het kruid werd symbool van waakzaamheid en zuivering. In een wereld waarin geneeskunde, spiritualiteit en volksgeloof verweven waren, nam robertskruid een centrale plaats in als ‘wachter aan de poort’.
De oorsprong van de naam is niet geheel duidelijk. Mogelijk is die afgeleid van Herba rubea of Herba ruberta, Latijnse termen die verwijzen naar de roodachtige kleur van de stengels en bladeren. Andere verklaringen wijzen naar historische figuren met de naam Robert.
Zo is er sprake van Robert de Toulon, een Franse botanicus, of Robert van Salzburg, een 17de-eeuwse aartsbisschop die het kruid aanbeval bij oog- en huidontstekingen. Een spirituele verklaring gaat dan weer uit van de heilige Robert van Molesme, stichter van de cisterciënzers, die het kruid zou hebben gewaardeerd om zijn geneeskracht.
Wat wel zeker is, is dat robertskruid al eeuwenlang een vaste waarde was in de geneeskunde. Zo kende de 12de-eeuwse mystica en plantkundige Hildegard von Bingen het kruid goed en beschreef ze het gebruik ervan bij oogontstekingen, keel- en neusklachten, huidproblemen en bloedingen. In haar kloostertuin had deze nederige plant ongetwijfeld een vaste plek.
Ook in de bredere traditie van de kloostergeneeskunde werd robertskruid erkend als een zuiverend kruid — zowel lichamelijk als geestelijk. Het werd ingezet om rust te brengen bij melancholie of innerlijke onrust. Zijn werking strekte zich uit van het fysieke naar het spirituele: een plant die niet alleen het lichaam, maar ook de ziel verzorgde.
De 16de-eeuwse arts en plantkundige Rembert Dodoens beschreef duizenden planten in zijn invloedrijke Cruydeboeck(1554), dat uitzonderlijk in het Nederlands geschreven werd. Dodoens ordende planten niet alfabetisch, zoals gebruikelijk, maar volgens hun geneeskrachtige werking en uiterlijke gelijkenis — een vernieuwende aanpak.
Hoewel een exacte beschrijving van robertskruid in beschikbare bronnen niet wordt geciteerd, is het zeer waarschijnlijk dat Dodoens het behandelde. Hij kende immers de samentrekkende, bloedstelpende en antiseptische werking van veel kruiden. Robertskruid zou in zijn systeem zeker passen als middel tegen huidproblemen, bloedingen en ontstekingen.
Doorheen de geschiedenis werd robertskruid ingezet tegen een breed scala aan kwalen: van diarree en leveraandoeningen tot melancholie, huiduitslag en zelfs kanker. Niet alle toepassingen zijn wetenschappelijk onderbouwd, maar sommige werkingen zijn wél bevestigd: de plant is bloedstelpend, samentrekkend en ontsmettend.
Tot vandaag vinden we eenvoudige toepassingen terug in de volksgeneeskunde. Bij bloedend of ontstoken tandvlees kun je gorgelen met robertskruidthee of op de blaadjes kauwen. Wrijf de geurige blaadjes over je huid om muggen op afstand te houden. En een voetbad met robertskruid is een traditioneel middel tegen zweet- of vermoeide voeten.
In spirituele kruidkunde wordt robertskruid vaak gezien als een symbool van de kracht van het onopvallende, het bescheiden. Het nodigt uit om aandacht te schenken aan de eenvoudige oplossingen die de natuur biedt. Zijn werking is niet spectaculair, maar gestaag, zuiverend — kwaliteiten die in een overprikkelde wereld bijzonder waardevol zijn.
In die zin herinnert robertskruid ons eraan dat wat klein en eenvoudig lijkt, vaak een diepere betekenis of kracht in zich draagt. Zoals een oude wijsheid zegt: “Elk familielid, zelfs het meest eigenzinnige, verdient erkenning.”
Vandaag wordt robertskruid nog zelden bewust gekweekt. Toch verdient het een plek in de tuin, op het balkon of zelfs op vensterbanken. Niet alleen als herinnering aan een rijke traditie van geneeskracht, bescherming en symboliek, maar ook als werkzame bondgenoot: voor wie muggen wil weren, het tandvlees wil verzorgen, of gewoon meer wil leven in harmonie met de natuur.
Deze site vervangt geen deskundig advies voor medische behandeling. Raadpleeg altijd een deskundig zorgverstrekker of arts. Ook wat betreft de op deze website aangeboden culinaire recepten mag u deze niet beschouwen als deskundig advies. Daarvoor dient u zich te richten tot een gehomologeerde arts, fytotherapeut of diëtist.
Lees ook onze disclaimer: klik hier
Heilzame kruiden groeien vaak dichter bij ons dan we denken, en duizendblad (Achillea millefolium) is daar een perfect voorbeeld van. Deze alledaagse plant heeft door de eeuwen heen een veelzijdig gebruik gekend, en wordt wel aangeduid als een kruid voor ‘duizend-en-één dingen’. De naam Achillea millefolium heeft een fascinerende …